- Jak zatrudnić cudzoziemca od 1 stycznia 2018r.
- Praca w Polsce od 1 stycznia 2018r. - informacje dla cudzoziemców
Informacje dla pracodawców
JAK ZATRUDNIĆ CUDZOZIEMCApodstawowe zasady od 1 stycznia 2018 r.
(nie dotyczy obywateli państw UE, EOG i Szwajcarii)
NAJWAŻNIEJSZE ZMIANY WPROWADZANE
OD 1 STYCZNIA 2018 R.
Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi:
- zawężenie do prac, które nie będą objęte zezwoleniem na pracę sezonową;
- wprowadzenie przesłane odmowy rejestracji oświadczenia;
- odmowa wydawana w formie decyzji administracyjnej, z możliwością odwołania się do organu drugiej instancji - ministra właściwego ds. pracy;
- wpłata - 30zł;
- obowiązki informacyjne podmiotu – poinformowanie o podjęciu (najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy) lub niepodjęciu pracy przez cudzoziemca (w terminie 7 dni od daty rozpoczęcia pracy wskazanej w oświadczeniu);
- doprecyzowanie sposobu zliczania okresów wykonywania pracy na podstawie oświadczenia – pod uwagę będą brane okresy, na jakie oświadczenie zostało zarejestrowane.
Zezwolenie na pracę sezonową:
- wydaje starosta (powiatowy urząd pracy);
- instrument przeznaczony dla wszystkich cudzoziemców z państw spoza UE/EOG;
- w przypadku ubiegania się o zezwolenie dla obywateli 6 państw (objętych systemem oświadczeniowym) nie ma konieczności uzyskania informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych;
- dotyczy prac w sektorach uznanych za sezonowe;
- uprawnia do pracy przez okres 9 miesięcy w roku kalendarzowym;
- wpłata – 30zł.
- Wydawane w formie decyzji administracyjnej, w przypadku odmowy możliwość odwołania się do organu drugiej instancji – ministra właściwego ds. pracy;
- Po przyjeździe cudzoziemca pracodawca jest zobowiązany do poinformowania o tym powiatowego urzędu pracy i podania adresu zamieszkania cudzoziemca. Dopiero po spełnieniu tego obowiązku urząd wydaje zezwolenie na pracę sezonową uprawniające cudzoziemca do pracy;
- W kolejnych latach współpracy z danym cudzoziemcem można ubiegać się o tzw. wpis wielosezonowy (do 3 lat).
Praca musi być jednak wykonywania na warunkach określonych w zaświadczeniu o wpisie wydanym wcześniej przez urząd.
Cudzoziemiec może pracować w trakcie oczekiwania na przedłużenie zezwolenia na pracę sezonową u tego samego pracodawcy – 30 dni.
W przypadku wszystkich instrumentów dopuszczających do rynku pracy, wprowadzono nową przesłankę odmowy, gdy okoliczności sprawy wskazują, iż uzyskane zezwolenie / oświadczenie może zostać wykorzystane niezgodnie z celem lub uzyskane jest dla pozoru.
Dotyczy to np. takich sytuacji, gdy podmiot nie ma zamiaru lub możliwości powierzenia pracy cudzoziemcowi, nie posiada środków na pokrycie zobowiązań wynikających z zatrudnienia, zalega z odprowadzaniem składek na ubezpieczenie społeczne, zalega z uiszczeniem podatków.
ABY LEGALNIE ZATRUDNIĆ CUDZOZIEMCA
Podmiot po wierzający pracę musi:
- Uzyskać zezwolenie na pracę cudzoziemca albo zezwolenie na pracę sezonową lub wpis do ewidencji oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcowi i przekazać ten dokument cudzoziemcowi (chyba, że cudzoziemiec posiada jednolite zezwolenie na pobyt i pracę);
- Podpisać z cudzoziemcem odpowiednią umowę, a wcześniej przedstawić jej tłumaczenie na język zrozumiały dla cudzoziemca;
- Skopiować dokument pobytowy cudzoziemca (patrz podstawowe obowiązki pracodawcy);
- Zatrudniać na warunkach zawartych w zezwoleniu lub w oświadczeniu;
- Zgłosić cudzoziemca do ubezpieczenia społecznego, jeśli wynika to z formy zatrudnienia;
- Wypełnić obowiązki informacyjne (patrz Najważniejsze zmiany wprowadzone od 1 stycznia 2018 r.).
Nieprzestrzeganie powyższych zasad grozi sankcjami takimi jak grzywna, czy brak możliwości zatrudnienia cudzoziemca.
Dokumenty dopuszczające do rynku pracy
- Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę – wydawane przez wojewodę na wniosek cudzoziemca, uprawnia zarówno do pracy, jak i do pobytu;
- Zezwolenie na pracę – wydawane przez wojewodę;
5 typów zezwoleń na pracę:
A - gdy cudzoziemiec jest zatrudniony w podmiocie w Polsce, wydawane na wniosek pracodawcy,
B – gdy cudzoziemiec pełni funkcję w zarządzie, działa jako komplementariusz albo prokurent,
C,D,E – w przypadku delegowania cudzoziemca na terytorium Polski; - Zezwolenie na pracę sezonową - typ S – (nowy instrument wprowadzony
od 1 stycznia 2018 r.) – wydawane przez starostę na wniosek pracodawcy – uprawnia do wykonywania pracy w podklasach uznanych za sezonowe przez 9 miesięcy w roku kalendarzowym (UWAGA – różnice w przypadku cudzoziemca przebywającego w Polsce i przyjeżdżającego z zagranicy); - Oświadczenie (nowe przepisy od 1 stycznia 2018) – rejestrowane w powiatowym urzędzie pracy przez pracodawcę dla obywateli Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji i Ukrainy, uprawnia do wykonywania pracy niesezonowej bez zezwolenia przez okres 6 miesięcy w kolejnych 12 miesiącach.
(chyba, że cudzoziemiec – na podstawie innych przepisów – może wykonywać pracę bez zezwolenia na pracę w Polsce)
Obowiązki pracodawcy:
Przed powierzeniem pracy sprawdź, czy cudzoziemiec posada ważny dokument uprawniający do pobytu w Polsce, zrób kopię dokumentu i przechowuj go do zakończenia pracy przez cudzoziemca.Pracodawcom powierzającym, wykonywanie pracy cudzoziemcowi przebywającemu bez ważnych dokumentów pobytowych grożą dotkliwe sankcje.
Upewnij się, że tytuł pobytowy cudzoziemca uprawnia go do podejmowania pracy w Polsce.
Pamiętaj, że rodzaj umowy powinien być dostosowany do charakteru pracy. Zawarcie umowy o dzieło nie może być sposobem na obejście przepisów kodeksu pracy czy zmniejszenie kosztów zatrudnienia cudzoziemca. Zawarcie umowy cywilnoprawnej w warunkach, kiedy powinna być zawarta umowa o pracę stanowi naruszenie przepisów prawa pracy i jest karane grzywną.
Jeśli zatrudniasz cudzoziemca na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia masz obowiązek zgłoszenia go w ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia pracy do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego oraz comiesięcznego terminowego odprowadzania składek do ZUS.
Jako podmiot powierzający wykonywanie pracy jesteś obowiązany do wypełniania obowiązków wynikających z prawa podatkowego np. obliczanie, pobieranie i wpłacanie zaliczek na podatek dochodowy.
Pracodawca może skorzystać z elektronicznych formularzy dostępnych na stronie www.praca.gov.pl
Informacje dla cudziemców
Praca w Polsce od 1 stycznia 2018r.(nie dotyczy obywateli państw UE, EOG i Szwajcarii)
NAJWAŻNIEJSZE ZMIANY OD 1 STYCZNIA 2018 R.
Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi:
- Może dotyczyć podklas, które nie są objęte zezwoleniem na pracę sezonową;
- Pracodawca ma obowiązek poinformować urząd o podjęciu (najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy) lub niepodjęciu (w terminie 7 dni od daty rozpoczęcia pracy wskazanej
w oświadczeniu) przez Ciebie pracy; - Przy zliczaniu okresów wykonywania pracy pod uwagę są brane okresy, na jakie oświadczenie zostało zarejestrowane. Dlatego jeżeli zakończysz pracę wcześniej niż było to określone w oświadczeniu, warto poinformować o tym urząd pracy. Możesz to zrobić Ty lub Twój pracodawca. Uwaga: podanie nieprawdziwych informacji podlega karze grzywny.
Zezwolenie na pracę sezonową:
- Uprawnia do pracy w podklasach uznanych za sezonowe;
- Możesz pracować maksymalnie przez okres 9 miesięcy w roku kalendarzowym. W razie wjazdu do Polski w celu pracy sezonowej okres 9 miesięcy liczony jest od dnia wjazdu do obszaru Schengen;
- Pracodawca jest zobowiązany do przekazania kopii dokumentu pobytowego i poinformowania urzędu po Twoim przyjeździe, pod jakim adresem mieszkasz w Polsce – dopiero wówczas urząd wyda zezwolenie na pracę sezonową uprawniającą Cię do pracy. Możesz pracować w trakcie oczekiwania na zezwolenie na pracę sezonową, czyli po poinformowaniu urzędu przez pracodawcę o Twoim przyjeździe. Praca musi być jednak wykonywana na warunkach określonych w zaświadczeniu o wpisie wydanym przez urząd.
i Ukrainy.
Niezależnie od rodzaju dokumentu dopuszczającego do rynku pracy:
- Umowa dotycząca pracy pomiędzy Tobą i pracodawcą musi być zawarta w formie pisemnej;
- Pracodawca ma obowiązek przedstawić Ci tłumaczenie umowy w zrozumiałym dla Ciebie języku;
- Pracodawca ma obowiązek w ciągu 7 dni zgłosić Cię do ubezpieczeń społecznych
i ubezpieczenia zdrowotnego, co daje Ci prawo do świadczeń w razie choroby, wypadku przy pracy lub macierzyństwa oraz do bezpłatnego korzystania ze służby zdrowia (nie dotyczy umów o dzieło); - Pracodawca ma obowiązek sprawdzenia ważności i skopiowania Twojego dokumentu uprawniającego do pobytu w Polsce.
DBAJ O SWOJE BEZPIECZEŃSTWO!
- Nie oddawaj nikomu swojego paszportu lub dokumentu tożsamości;
- Masz prawo do otrzymania kopii zezwolenia na pracę, zaświadczenia o wpisie do ewidencji lub zarejestrowanego przez urząd oświadczenia;
- Uważaj na nielegalnych pośredników;
- Sprawdź Twojego pracodawcę (możesz skontaktować się z nim telefoniczni, sprawdzić jego firmę w Internecie lub bazie REGON www.stat.gov.pl/regon/ i KRS www.krs-online.com.pl);
- Jeśli pracę powierza Ci polska agencja pracy tymczasowej, sprawdź na stronie: stor.praca.gov.pl, czy posiada wymagany certyfikat.
ABY CUDZOZIEMIEC MÓGŁ LEGALNIE PRACOWAĆ W POLSCE, MUSI:
- Posiadać dokument dopuszczający go do polskiego rynku pracy (ewentualnie być zwolnionym na podstawie szczególnych przepisów);
- Przebywać legalnie na terytorium Polski, a podstawa pobytu musi uprawniać do wykonywania pracy (np. odpowiednia wiza lub zezwolenie na pobyt);
- Wykonywać pracę na warunkach zawartych w zezwoleniu lub oświadczeniu;
- Podpisać z pracodawcą odpowiednią umowę dotyczącą pracy.
w zezwoleniu/oświadczeniu!
Nielegalne wykonywanie pracy w Polsce lub nielegalny pobyt może grozić poważnymi konsekwencjami, takimi jak: kara grzywny czy wydalenie z Polski. Decyzja o wydaleniu wiąże się
z wpisem do wykazu cudzoziemców niepożądanych w Polsce oraz do Systemu Informacyjnego Schengen dla celów odmowy wjazdu i brakiem możliwości ponownego wjazdu do strefy Schengen.
DOKUMENTY DOPUSZCZAJĄCE DO POLSKIEGO RYNKU PRACY
- Zezwolenie na pracę – wydawane przez wojewodę na wniosek pracodawcy;
5 typów zezwoleń na pracę:
A– gdy cudzoziemiec jest zatrudniony w podmiocie w Polsce;
B– gdy cudzoziemiec pełni funkcję w zarządzie, działa jako komplementariusz albo prokurent;
C,D,E – w przypadku delegowania cudzoziemca na terytorium Polski. - Zezwolenie na pracę sezonową – typ S- (nowy instrument wprowadzany
od 1 stycznia 2018 r.) – wydawane przez starostę na wniosek pracodawcy – uprawnia do wykonywania pracy w podklasach uznanych za sezonowe przez 9 miesięcy w roku kalendarzowym (UWAGA – różnice w przypadku cudzoziemca przebywającego w Polsce i przyjeżdżającego z zagranicy).
Praca sezonowa będzie możliwa wyłącznie na podstawie zezwolenia na pracę sezonową!
- Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi (zmiany od 1 stycznia 2018) – rejestrowane w powiatowym urzędzie pracy przez pracodawcę dla obywateli Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji i Ukrainy, uprawnia do wykonywania pracy nie sezonowej bez zezwolenia przez okres 6 miesięcy w kolejnych 12 miesiącach;
- Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę – wydawane przez wojewodę na wniosek cudzoziemca, uprawnia zarówno do pracy jak i do pobytu.
- Stroną inicjującą pracę jest, co do zasady, pracodawca (zezwolenie na pracę, zezwolenie na pracę sezonową, oświadczenie);
- Jeśli jesteś zatrudniony w związku z oświadczeniem na podstawy umowy o pracę, a Twój pracodawca chce kontynuować współpracę z Tobą przez dłuższy okres, może, już po trzech miesiącach wykonywania przez Ciebie pracy, złożyć do wojewody wniosek o wydanie zezwolenia na pracę (lub Ty wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt i pracę) na prostszych zasadach. Jeśli wniosek o zezwolenie będzie kompletny, Twoja praca będzie uznana za legalną do wydania decyzji;
- Jeżeli jesteś obywatelem Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji lub Ukrainy i wykonywałeś dla danego pracodawcy pracę sezonową co najmniej raz w ciągu poprzednich 5 lat i chce Cię on zatrudnić do prac uznanych za sezonowe, może uzyskać wpis wielosezonowy (wpis do rejestru pracy sezonowej na kolejne trzy lata). Na jego podstawie będziesz mógł składać wnioski wizowe w tych trzech latach. W każdym roku zezwolenie na pracę zostanie wydane zgodnie z ogólną zasadą (patrz trzeci punkt w części Zezwolenie na pracę sezonową);
- W Polsce możliwe jest wykonywanie pracy na podstawie różnych umów (m.in. umowy o pracę, zlecenia, umowy o dzieło). Rodzaj umowy wiąże się z charakterem pracy oraz zakresem praw i obowiązków. Najwięcej praw i najszerszą ochronę daje pracownikowi umowa o pracę.